Czy Bóg jest inteligentny?
Refleksja nad warstwowym modelem metarzeczywistości
Jeśli mam rację i Bóg stworzył Wszechświat w pewnego rodzaju „warstwowy” sposób — najpierw przyjmując formę bardziej abstrakcyjnej sfery matematyki, a następnie wykorzystując ją do stworzenia mniej abstrakcyjnej rzeczywistości fizycznej (nie tylko Wszechświata, ale potencjalnie nieskończonej liczby innych obiektów matematycznych) — to rodzi się pytanie: jaka jest natura Boga? Czy używanie narzędzi nie jest jedną z najważniejszych manifestacji inteligencji?
Mojego warstwowego modelu nie należy traktować zbyt dosłownie; to jedynie analogia. Czas i przestrzeń to tylko formy Boga, więc nie możemy zamykać Go w ramach opartych na nich. Z drugiej strony, w tym modelu jest ziarno prawdy — matematyka jest niewątpliwie bardziej pierwotna niż nasz Wszechświat i łatwo wyobrazić ją sobie jako sferę, która nie wymaga czasoprzestrzeni, by istnieć.
Jednak w przypadku Boga inteligencji nie należy rozumieć jako efektu procesu myślowego. Bóg nie jest osobą. Nie posiada ciała, w którym mogłoby zachodzić przetwarzanie informacji — warunek konieczny dla istnienia myśli. Ma jednak tendencję do przyjmowania różnych form, podobnie jak energia. W termodynamice istnieje zasada maksymalnej produkcji entropii, która mówi, że systemy termodynamiczne — o ile mogą ewoluować swobodnie — wybierają stan maksymalizujący tempo rozpraszania energii. Jeśli przyjmiemy, że celem systemu termodynamicznego jest osiągnięcie równowagi, to takie zachowanie można uznać za „inteligentne”, o ile zdefiniujemy inteligencję jako zdolność do osiągania celów.
Nie próbuję antropomorfizować rzeczywistości fizycznej. Moim celem jest jedynie pokazanie, że powstanie matematyki może być przejawem boskiej inteligencji. Jeśli celem Boga jest manifestowanie siebie poprzez przyjmowanie różnych form, wówczas może On optymalizować drogę do osiągnięcia tego celu — czy to poprzez większą harmonię, wydajność, czy różnorodność. W ten sposób, podobnie jak systemy termodynamiczne tworzą złożone struktury umożliwiające szybsze rozpraszanie energii, Bóg tworzy matematykę, która pozwala Mu skuteczniej się manifestować.
Tekst w języku angielskim: Is God intelligent?